نباید به آموزش در حوزه گردشگری نگاهی سیاسی وجود داشته باشد
تاریخ انتشار: ۲۲ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۹۸۱۹۱
ایسنا/خراسان رضوی رئیس انجمن علمی طبیعتگردی ایران گفت: از آنجایی که نظام آموزشی ما در حوزه گردشگری ناکارآمد بوده و تعداد استادان متخصص در این زمینه کم است دولت باید برنامهریزیهای کلان خود در آموزش صنعت گردشگری را جدی گرفته و نگاهی سیاسی به این موضوع نداشته باشد.
فرید جواهرزاده در گفتوگو با ایسنا در خصوص آموزش در صنعت گردشگری، اظهار کرد: گردشگری صنعت انسان محور است، چراکه نقش انسان و آموزش نیروی انسانی در این صنعت بیش از هر صنعت دیگر نمادینتر و برجستهتر است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی افزود: به عقیده من مواردی که میتواند آموزش را در راستای توسعه گردشگری به همراه داشته باشد، چالشهای زیادی دارد که باید وارد مسائل جزئیتر از این موضوع شویم و توجه کنیم زمانی که با مقولهای به نام «گردشگری» مواجه هستیم، آن پیچیدگی ساختاری به واسطه میان رشتهای بودن گردشگری را نیز درنظر بگیریم.
معیارهای استاندارد گردشگری در سطوح بینالمللی بسیار متنوع است
رئیس انجمن علمی طبیعتگردی ایران با بیان اینکه گردشگری رشته بسیار پویایی است و معیارهای استاندارد آن در سطوح بینالمللی بسیار متنوع است، عنوان کرد: بایستی این پیچیدگی و چند وجهی بودن را لحاظ کنیم و از جهت دیگر در نظر داشته باشیم مباحث نظام آموزش گردشگری همیشه با چالشها و مشکلات مختلفی مواجه است.
وزارت میراث فرهنگی و گردشگری متولی اصلی آموزش صنعت گردشگری است
وی در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه مسئولیت آموزش صنعت گردشگری با چه ارگانهایی است، بیان کرد: کشور ما در حوزه آموزش گردشگری ضعیف بوده و از این موضوع رنج میبرد، متاسفانه در مسئله آموزش گردشگری چند متولی داریم که اصلیترین آنها وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی است. البته متولیهای دیگری مانند وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز وجود دارند که وظیفه آموزش عالی کشور را بر عهده داشته و مدعی این حوزه هستند و از لحاظ قانونی نیز جایگاه دارند.
جواهرزاده تصریح کرد: در کنار این ۲ نهاد میتوان به سازمان فنی و حرفهای که آموزشهای حرفهای و همچنین آموزش و پرورش که آموزش سطوح پایه را برعهده دارند، اشاره کرد. علاوه بر متولیهای دولتی، سایر بخشهای خصوصی را که در حوزه آموزش گردشگری حضور دارند و این زمینه فعال هستند، باید معرفی کرد.
وی در پاسخ به این سوال که چه مواردی در آموزشها از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: حوزه آموزش در گردشگری شامل ۲ شاکله مهارت محور و آکادمیک میشود که گاهی اوقات اختلاف نظرهایی در خصوص آکادمیک و یا مهارتی بودن حوزه گردشگری دیده میشود. این اختلاف دیدگاهها تا اندازهای ادامه دارد و در پارهای از موارد مشاهده میکنیم که بخش آکادمیک، بخش مهارتی را قبول ندارد و بخش مهارتی، بخش آکادمیک را به رسمیت نمیشناسد.
این کارشناس گردشگری اضافه کرد: این اختلاف نظرها و ضعف در حوزه آکادمیک و مهارت تنها مختص ایران نیست و در بسیاری از کشورهای دیگر نیز دیده میشود. اقدامی که در سنوات گذشته توسط متولیان گردشگری کشور ما صورت گرفته، نزدیک کردن ۲ حوزه مهارت و آکادمیک است که با برگزاری کنفرانسها و سمینارها توسط اعضای هیات علمی و خبرگان تجربی و مهارت محور بتوانند فعالیتهای خود را برای یکدیگر شرح دهند.
به کارگیری بخش آکادمیک و مهارت نظام در آموزش صنعت گردشگری
وی ادامه داد: بنابراین به نظر میرسد یکی از راهکارهای برونرفت از شرایط فعلی در حوزه آموزش صنعت گردشگری در کشور این است که بخش آکادمیک و مهارت را بیشتر به هم نزدیک کنیم و همافزایی خوبی را برای توسعه فعالیتهای گردشگری داشته باشیم.
جواهرزاده در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه آموزش چه اتفاقاتی را در حوزه گردشگری به دنبال خواهد داشت، مطرح کرد: زمانی که صحبت از آموزش و پژوهش به میان میآید تصور و توقع ما این است که بتواند مشکلات موجود بر سر راه صنعت گردشگری که بحث عمده آن مباحث نیروی انسانی است، حل و فصل کند.
وی ادامه داد: آنچه که مسلم است ما برای پرداخت به مسائل صنعت گردشگری نیاز داریم که مشکلات و مسائل مرتبط به گردشگری توسط پژوهشگران و متخصصانی که در این حوزه فعال هستند و تجارب خوبی هم دارند، شناخته شود. اگر نظام آموزشی بهتری در حوزه آموزش گردشگری داشته باشیم، قاعدتا مشکلات گردشگری کشور مانند امروز نباید باشد.
از آنجایی که نظام آموزشی ما در حوزه گردشگری ناکارآمد بوده و تعداد استادان متخصص در این زمینه کم است دولت باید برنامهریزیهای کلان خود در آموزش صنعت گردشگری را جدی گرفته و نگاهی سیاسی به این موضوع نداشته باشد.
برنامه راهبردی توسعه منابع انسانی در صنعت گردشگری وجود ندارد
رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران خاطرنشان کرد: بنابراین نتیجه میگیریم که نظام آموزشی ما در این زمینه ناکارآمد بوده و تعداد استادان متخصص این حوزه نیز اندک است و به نوعی نظام آموزش عالی گردشگری در کشور ما چندان اثربخش نیست و برنامههای راهبردی برای توسعه منابع انسانی در صنعت گردشگری وجود ندارد. در نتیجه مهمترین دلایل نبود نیروی متخصص در گردشگری همان مشکلاتی است که در نظام آموزش عالی گردشگری نیز وجود دارد.
وی گفت: با توجه به اینکه متخصصان و استادان زیادی در این حوزه حضور دارند، اما نقشی در برنامهریزیهای کلان کشور ایفا نمیکنند و به طبع سهمی در رفع مسائل و چالشهای این حوزه نخواهند داشت، بنابراین دولت در برنامهریزیهای کلان خود آموزش صنعت گردشگری را باید جدی گرفته و به این موضوع نگاه سیاسی نداشته باشد.
جواهرزاده در خصوص اینکه چه آموزشهایی در حوزه گردشگری بیشتر نیاز است، خاطرنشان کرد: اکنون در دانشگاهها رشتههای کارشناسی، ارشد و دکتری را در سطوح مختلف تدریس میکنیم و از دیر باز نسبت به این موضوع ورود و دورههای تخصصی را هم برگزار کردهایم؛ اما واقعیت این است که بخشی از آموزشهای ما درگیر یک تسلسل محتوایی است، به این معنا که ما نظام برنامهریزی شدهای داریم که ابلاغی است و همچنان با آن ساز و کار فعالیتهای خود را پیش میبرد.
نیاز امروز صنعت گردشگری، استفاده از نوآوری و خلاقیت است
وی بیان کرد: نیاز امروز ما توجه به پلتفرمهای جدید و بهروز، استفاده از نوآوری و خلاقیت است که ضعف عمده ما در مباحث آموزشی این مسائل به خوبی دیده میشود. نیروهای متخصص به ویژه افراد جوان فارغ التحصیل داخل و خارج وجود دارند که به صنعت گردشگری وارد شدند و از این جهت بهروز هستند و فضاهای خوبی نیز ایجاد میشود.
نوآوری و ابتکار در آموزش گردشگری حرف اول را میزند
جواهرزاده ادامه داد: اما متاسفانه حوزه آموزش در گردشگری همچنان گرفتار سرفصلها و متدهای تعیین شده قدیمی است که باید بهروزرسانی و دورههای مبتنی بر مسائل روز طراحی و برگزار شود، چراکه نوآوری و ابتکار در آموزش صنعت گردشگری حرف اول را میزند.
این استاد دانشگاه افزود: آموزش گردشگری باید از آن دیدگاه سنتی خارج شود و به دنبال آن سراغ بازاریابی بینالمللی، دیجیتال مارکتینگ برویم که امروزه در مورد آن هم زیاد صحبت میشود و اثر بخشی بالایی روی موضوعات و بازارهای بینالمللی دارد. بنابراین موضوعاتی که میخواهیم در خصوص گردشگری به کار گیریم باید از استانداردهای بهروز برخوردار باشد.
وی خاطرنشان کرد: متاسفانه طی سالهای گذشته مدرکگرایی و صدور مجوزهای بیرویه برای تاسیس موسسات علمی، آموزشی و حتی دانشگاهی منجربه شکلگیری فارغالتحصیلان بیکیفیت زیادی شده است. بخشی از فارغ التحصیلان ما از علم لازم در این زمینه برخوردار نیستند، زیرا آموزشهای متنوع را فرا نگرفتند و نمیتوانند پاسخگوی نیاز بازار باشند. در نهایت اثربخشی نظام آموزشی زمانی میتواند خود را نشان دهد که بتواند پاسخگوی مسائل و مشکلات بازار و صنعت باشد.
جواهرزاده ادامه داد: این مسائل هنگامی رخ میدهد که دانشگاهها به صورت جزیرهای فعالیتهایی انجام دهند، در حالی که با بازار و فضای کسب و کار کاملا غریبه هستند. از طرفی نیز بازار و کسب و کارها هم درگیر مسائل و مشکلات روز هستند و ارتباطی بین صنعت و دانشگاه وجود ندارد و اگر وجود هم داشته باشد بسیار ضعیف است و این ۲ بخش مستقل از هم فعالیتهای خود را پیش میبرند.
رئیس انجمن علمی طبیعتگردی ایران عنوان کرد: بنابراین بایستی یک پل ارتباطی قوی در این زمینه وجود داشته باشد تا مشکلات بازار و کسب و کار صنعت گردشگری توسط دانشگاه مورد بررسی قرار گیرد و برای آن راه و چارهای پیدا شود. همچنین باید مراکز آموزشی در سطح بینالمللی و مشابه آن تاسیس شود تا فعالیتهای خود را آغاز کنند. این مراکز باید ایجاد و دولت هم از این مراکز حمایت کند. اگر چنین ساختاری شکل گیرد میتوان امیدوار بود که بخشی از این مشکلات مرتفع شود.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: صنعت گردشگری آموزش آموزش عالی آموزش گردشگری موسسه های آموزش گردشگری انجمن علمی طبیعت گردی ایران رشد گردشگری بین المللی وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی آموزش فنی و حرفه ای بخش خصوصي نظام آموزشی منابع انساني دولت دیجیتال مارکتینگ کسب و کار گردشگری دانشگاه نظام آموزشی ایران استانی علمی و آموزشی رئیس انجمن علمی طبیعت گردی ایران آموزش صنعت گردشگری برنامه ریزی های کلان فعالیت های خود حوزه گردشگری آموزش گردشگری حوزه آموزش نیروی انسانی بخش آکادمیک نظام آموزشی بین المللی نظام آموزش آموزش ها کشور ما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۹۸۱۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ظرفیت شهرهای خواهرخوانده در گسترش دیپلماسی فرهنگی در اصفهان
ایسنا/اصفهان عضو هیئتعلمی گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان با بیان اینکه تولیدکنندگان صنایعدستی مانند چاههای نفت و گاز متحرک هستند و ازدسترفتن آنها کم اهمیتتر از معادن و خاک میهن نیست، گفت: متأسفانه مدیریت صنعت گردشگری در اصفهان متولی قوی ندارد و برای اجرای ۱۲ قرارداد خواهرخواندگی جدیت دیده نمیشود.
آلودگی هوا، خشکی زایندهرود، خشکسالی و فرونشست زمین، هیچ راهحل قطعی بهجز گسترش صنعت گردشگری در اصفهان ندارند. لازمۀ گسترش گردشگری و جذب گردشگران خارجی، اتخاذ رویکردهای جدی در حوزهٔ دیپلماسی فرهنگی کشور است. در همین راستا ایسنا به گفت و گو با محمدعلی بصیری، عضو هیئتعلمی گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان که پیشتر نیز رایزن فرهنگی ایران در سنگال بوده، پرداخت.
ایسنا- دیپلماسی فرهنگی چیست و چه اهدافی را دنبال میکند؟
دیپلماسی فرهنگی بخشی از سیاست خارجیِ هر کشوری است که با استفاده از ابزارهای قدرت نرم و از طریق گسترش روابط گردشگری، علمی، پزشکی، ورزشی، رسانهای و صنعتی تلاش میکند که از کشور خود، تصویری جذاب موقعیتی برتر ایجاد کند و با اقناع افکار عمومی، منافع بلند مدتی را برای توسعهٔ روابط دیپلماتیک، اقتصادی، نظامی و اجتماعی به دست آورد. استفاده از ابزار قدرت نرم برای دستیابی به شاخصهای قدرت سخت تعقیب میشود.
قدرتهای بزرگ که روابط دیپلماسی قویتر و قدیمیتری دارند، از ابزار دیپلماسی فرهنگی بیشتر استفاده کردهاند و پس از آنها قدرتهای متوسط از این ابزار بهرهبرداری کردهاند؛ بهعنوان مثال ابتدا قدرتهایی همچون اسپانیا و پرتغال، در دورههای بعد انگلیس و فرانسه و سپس آمریکا و شوروی و امروزه هند و چین برنامههای گستردهای برای دیپلماسی فرهنگی داشته و تلاش کردند که در ذهن نخبگان و دولتمردان و مردم کشورهای دیگر، جایگاه جذابی از کشور خود ترسیم کنند. آنان از رهگذر روابط دیپلماسی فرهنگی، شاخههای دیگر روابط دیپلماتیک را تقویت و در بلند مدت منافع ملی و امنیت ملی و ثبات پایدار را به وجود میآورند.
ایسنا- اصفهان چه ظرفیتهایی برای گسترس دیپلماسی فرهنگی دارد؟
یکی از مهمترین مصادیق دیپلماسی فرهنگی و استفاده از ظرفیتهای فرهنگی کشور، گسترس صنعت گردشگری است. گردشگران ممکن است با هدف بازدید از جذابیتهای طبیعی، سفر کنند و اصفهان به جهت چهارفصل بودن و داشتن انواع مظاهر طبیعی درخود، ظرفیت ویژهای در کشور برای جذب گردشگران طبیعت دارند. برخی دیگر از گردشگران برای بازدید از بناهای تاریخی و باستانی سفر میکنند که ایران ظرفیتهای ویژهای در این خصوص دارد و بهطور خاص اصفهان، مرکزیت این نوع گردشگری در ایران است. گردشگری پزشکی نیز یکی جلوههای جدید گردشگری است که افراد با هدفهای طبی و پزشکی و درمان ارزانتر، سفر میکنند. ایران امروزه ظرفیت خوبی در این خصوص داشته و اصفهان نیز یکی از قطبهای علوم پزشکی در کشور است. گردشگری علمی و صنعتی نیز ظرفیت ویژهای است که اصفهان برای گسترش صنعت گردشگری در اختیار دارد و یکی از قطبهای صنعتی و دانشگاهی در کشور است. مورد آخر نیز گردشگری کسبوکار و تجارت است که به تجارت چمدانی معروف است. با توجه به اینکه اصفهان، مرکز تولید انواع صنایعدستی در کشور است، ظرفیت منحصربهفردی را برای این هدف، در اختیار دارد.
ایسنا- قراردادهای خواهرخواندگی تا چه اندازه برای گسترش این روابط به ما کمک میکنند؟
قرارداد خواهرخواندگی به معنای تمرکز بر تفاوتهای بین شهرهاست. این تفاوتها هستند که برای شهروندان سایر کشورها، جذابیت ایجاد کرده و روابط گردشگری را توسعه میدهد. برای استفاده از ظرفیتهایی که شهرهای خواهرخوانده در اختیار ما قرار میدهند، نیاز به تقویت زیرساختها جدی است و متأسفانه مدیریت صنعت گردشگری در اصفهان متولی قوی ندارد و تبلیغات بینالمللی و رسانهای از ایران در سطح بینالمللی دیده نمیشود. برخی ضعفها در زیرساختها در بخش دولتی و خصوصی مانع اجرای قراردادهای خواهرخواندگی و گسترش گردشگری شده است.
ایسنا- کدام نهادها متولی گسترش و برنامهریزی صنعت گردشگری و اجرای قراردادهای خواهرخواندگی هستند؟
هر نوع روابط خارجی با هماهنگی وزارت خارجه انجام میشود. من فکر نمیکنم که وزارت خارجه سیاست چندگانه داشته باشد و برای اجرای دیپلماسی فرهنگی بین شهرهای مختلف کشور تبعیض قائل شود. از آنجایی که شهرداریها متولی اجرای قراردادهای خواهرخواندگی هستند، بنابراین ضعف در دیپلماسی فرهنگی، مسئلهای درون استانی است. ۸۰ درصد ضعف اجرای قراردادهای خواهر خواندگی به علت ضعف در بخش بینالملل شهرداری اصفهان است.
بهغیر از شهرداری، نمایندگی وزارت خارجه در استان یکی از متولیان است و یکی از وظایف آن، تسهیل رفت و آمد گردشگران در قالب قراردادهای خواهرخواندگی است که همکاری لازم را خواهد داشت. نمایندگی وزارت میراث فرهنگی در اصفهان نیز لازم است که در زمینه اجرای قراردادهای خواهرخواندگی با شهرداریها همکاری و برنامهریزی و سیاستگذاری جدی همراه با اجرا داشته باشد. عملکرد نهادهای استانی این تلقی را به وجود میآورد که آنگونه که شایسته است، برای اجرای ۱۲ قرارداد خواهرخواندگی جدیت دیده نمیشود.
ایسنا- آیا تحولات خارجی بر صنعت گردشگری تأثیر منفی داشتهاند؟
متأسفانه تبلیغات منفی در سطح جهان بسیار بر سطح ورود گردشگران تأثیر میگذارد. تنشهای امنیتی و مسائل سیاست خارجه نیز به صنعت گردشگری لطمه میزند. در واقع با تنشهای اخیر، طبیعتاً صنعتگردشگری راکد شده است. مدیریت و حکمرانی خوب، ضامن برقراری دیپلماسی فرهنگی خوب است.
ایسنا- آیا راهحلی برای کارآمد کردن قراردادهای خواهرخوانده وجود دارد؟
طبق مفاد بخشی از قراردادهای خواهرخواندگی، لازم است که شهرهای خواهر خوانده هر سال، متقابلاً نمایشگاههای فرهنگی و صنایع دستی در شهر دیگر برگزار کنند. اگر بین اصفهان و کوالالامپور و یا اصفهان و سنپترزبورگ یا اصفهان و بیروت نمایشگاههای سالانه به طور مستمر و نه به ندرت، برگزار شوند، این قراردادها کارآمد خواهند شد.
مبادله دانشجو، بازرگان، هنرمندان و ورزشکاران بین نهادهای اصفهان و شهرهای خواهرخوانده ظرفیت دیگر این قراردادها هستند که بهصورت پیوسته و متمرکز به آن عمل نمیشود و به نوعی تعطیل و معطل هستند. اگر توریستی با این اهداف وارد کشور میشود، بهصورت شخصی اقدامکرده و یا با هماهنگی سایر وزارتخانهها وارد شده است و هیچگونه ارتباطی با قراردادهای خواهرخواندگی ندارند. این ظرفیتها در قراردادهای خواهرخواندگی عملاً بر زمین ماندهاند و متولی یا پیگیر و مجری ندارد و عملیاتی کردن آنها با ضعف اساسی رو به رو است.
ایسنا- فکر میکنید که اجرای این قراردادهای خواهرخواندگی، مشکل مهاجرت هنرمندان صنایعدستی را حل خواهد کرد؟
بهطور خاص و تا حدودی بله، ولی من در سطح کلانتر راه حل میدهم. باید توجه کنید که ضعف در سیاستگذاری گردشگری، منجر به فرار مغزها و هنرمندان صنایع دستی میشود. بیشترین درآمد فعالین و تولیدکنندگان صنایع دستی ازجمله قلمزنی و فرشبافی و ملیلهکاری و غیره از ۲ راه فروش به توریستهای خارجی و صادرات تأمین میشود. وقتی ظرفیت صادرات به کشورهای خارجی و ظرفیت ورود گردشگران خارجی به کشور با مشکلات جدی مواجه است، صنعتگر دچار بحران فروش و کسب درآمد خواهد شد و در نتیجه به کشورهای حاشیه خلیجفارس و هند و قفقاز و آسیای میانه و سایر کشورهایی که هنر او را به قیمت مناسب خریداری و حمایت میکنند، هجرت خواهد کرد.
در گذشته، با بحران فرار نخبگان و صاحبان سرمایه مواجه بودیم و امروزه بهعلت شرایط اقتصادی همچون تحریمها که ظرفیتها و منابع داخلی ما را راکد کرده است، با مهاجرت هنرمندان مواجه شدهایم. متأسفانه در دههٔ گذشته صنعت فرش ایران با مهاجرت هنرمندان این عرصه و ازدست رفتن نقشهها و طرحهای خاص آن لطمۀ جدی دید و الآن این لطمهها متوجه صنایعدستی پایینتری همچون قلمکاری نیز هست.
ایسنا- در پایان سخنی دارید که با دنبالکنندگان ما به اشتراک بگذارید؟
وقتی نخبگان میراث فرهنگی از کشور مهاجرت میکنند، عملاً بازار فروش کشورهای رقیب گرم میشود و حتی ممکن است هنری که قرنها تولید شده است به نام کشور دیگری ثبت جهانی شود. صنایعدستی یک ظرفیت درآمدزایی بلند مدت برای کشور هستند. از دست دادن میراث فرهنگی و صنایع دستی هیچ تفاوتی با به تاراج رفتن نفت و خاک ندارد. مسئولین ما در این کشور برای اینکه اجازه ندادند که خاک و نفت کشور توسط بیگانگان، استعمار شود به خود افتخار میکنند، اما به از دست رفتن میراث کهن سرزمین بیتوجه هستند.
تولیدکنندگان صنایع دستی همچون چاههای نفت و گاز متحرک در این سرزمین هستند و از دست رفتن آنها کم اهمیتتر از از دست رفتن معادن و خاک میهن نیست. ازدسترفتن سرمایههای فرهنگی، خسارت بلند مدتی به فرهنگ و تمدن ایران وارد خواهد کرد که قابل جبران نیست و هرچه سریعتر باید برای آن فکر اساسی کرد. اگر مسئولین امروز اقدام نکنند فردا دیر است و در برابر وجدان تاریخی و اجتماعی پاسخی ندارند. ظرفیتهایی که هدر میرود، دارای آثار تخریبی است که در نسلهای بعد غیر قابل جبران خواهد بود. این وضعیت قابل دفاع نیست و نیاز است که نخبگان و متولیان این عرصه وارد عمل شوند و صدای خود را به گوش مراجع بالادستی برسانند.
انتهای پیام